ضرورت ثبت دیون و معاملات از منظر قرآن

تنظیم و ثبت اسناد معاملاتی و دیون، یکی از راه‌کارهای مهم ایجاد نظم در سیستم قضایی کشور است. به همین منظور، برای تثبیت حقوق مردم و کاهش اختلافات، دفاتر اسناد رسمی به امر مهم تنظیم اسناد معاملاتی و دیون می‌پردازند. این پژوهش، با هدف بررسی دیدگاه‌های قرآنی در بحث ضرورت ثبت اسناد معاملاتی و دیون و در پاسخ به این سؤال که راه‌کارهای قرآنی در جهت ثبت این اسناد کدامند، با استناد به دیدگاه‌های فقهای برجسته امامیه، به این نتیجه رسیده است که علی­رغم این‌که برخی از علما، به استحباب ثبت دیون حکم داده­اند، نظر اکثریت علما با توجه به امر «پس آن را بنویسید» در آیه 282 سوره بقره، وجوب کفایی ثبت دیون است و حتی لازم است در امر ثبت قراردادهای غیرنقدی کوچک نیز اهمال نگردد، چه این­که فایده تنظیم اسناد، تضمین اجرای عدالت در جامعه و تأمین اقتصاد سالم خواهد بود. بر اساس نظر مشهور، کاتبان و شاهدان باید مصونیت و امنیت داشته باشند و از هر امری که باعث تضرر آنان می‌شود باید پرهیز گردد؛ زیرا تضرر آنان، به معنای خروج از اطاعت الهی است و به فسق در معاملات می‌انجامد.